HAMBAGU VÀ HAMBABA TỪ VĂN HÓA ẨM THỰC NHẬT BẢN 

“Hambagu” và “hambaga” (hamburger) có vẻ giống nhau trên thực đơn, nhưng thực chất đây là hai món ăn khác nhau có thể tìm thấy ở Nhật Bản. Hambagu là phiên bản Nhật của món “Hamburg steak” truyền thống, một món ăn được lan truyền khắp thế giới vào thế kỷ 19 bởi những người nhập cư Đức. Hambagu là một loại yoshoku, ẩm thực Nhật Bản kiểu phương Tây, cùng với các món như omurice (cơm trứng ốp la), doria, và mì Ý Naporitan (Neapolitan). Mặc dù những món ăn này không phải là truyền thống Nhật Bản, chúng trở nên phổ biến trong thời kỳ Minh Trị khi Nhật Bản mong muốn phương Tây hóa và ăn những món ăn giống như các nước phương Tây. 

Ngược lại, hambaga là hamburger kiểu Mỹ và được coi là món ăn nước ngoài đặc biệt đối với người Nhật. Mặc dù có những chiếc burger độc đáo ở Nhật Bản với các loại topping như shirasu (cá cơm non) và bánh tôm chiên xù, burger vẫn được coi là món ăn Mỹ chứ không phải Nhật. 

Nhưng hai món ăn này đã đến Nhật Bản như thế nào? Và điểm khác biệt chính giữa chúng là gì? Hãy trở thành chuyên gia với hướng dẫn này về hambagu và hambaga ở Nhật Bản. 

Lịch Sử Ngắn Gọn 

Lịch sử cho thấy, bít tết băm đã được ăn sống ở một số vùng trung Á bởi người Tatars cưỡi ngựa, từ đó món “steak tartare” được lấy tên. Món ăn này lan rộng sang châu Âu và trở nên phổ biến ở nhiều khu vực, đặc biệt là Bỉ, Pháp và Đức. Vào khoảng thế kỷ 18, người dân Hamburg phát triển một món thịt băm được nặn thành hình bít tết, sau đó nướng và phục vụ với nước sốt, được gọi là bít tết Hamburg, và những người nhập cư Đức đã mang món ăn này đến các quốc gia khác, bao gồm cả Mỹ. 

Nguồn gốc chính xác của việc khi nào một miếng thịt được kẹp giữa hai lát bánh mì để tạo ra “hamburger” là không rõ ràng. Nhiều người tin rằng công nhân nhà máy thời bấy giờ, do thiếu thời gian, cần một cách nhanh hơn để ăn bít tết Hamburg trong các buổi nghỉ làm ngắn, thường là đứng. Khi hamburger trở nên phổ biến ở Mỹ, bít tết Hamburg trở nên ít phổ biến hơn, nhưng một món tương tự gọi là “bít tết Salisbury” trở nên phổ biến. Bít tết Salisbury có thể được làm từ thịt heo ngoài thịt bò, cũng như vụn bánh mì để tiết kiệm thịt và làm món ăn kinh tế hơn. 

Ở Nhật Bản, ăn thịt bị cấm trong nhiều thế kỷ do tập tục Phật giáo truyền thống, nhưng trong thời kỳ Minh Trị, chế độ ăn kiểu phương Tây được khuyến khích cùng với việc ăn thịt. Bít tết Hamburg và các món thịt băm bắt đầu xuất hiện trong các nhà hàng yoshoku vào thời gian này. Thịt không phổ biến rộng rãi ở Nhật Bản cho đến sau Chiến tranh Thế giới thứ II, nhưng từ những năm 1950, bít tết Hamburg trở nên phổ biến như một cách sử dụng thịt bò và thịt heo kinh tế bằng cách trộn thịt với các nguyên liệu khác như vụn bánh mì. Khi món ăn này lan rộng và trở nên phổ biến, nó được nấu nhiều hơn trong các gia đình Nhật Bản và “hambagu” trở thành một từ phổ biến trong mỗi gia đình Nhật. 

Hamburger đã đến Nhật Bản vào thời điểm này, thông qua sự hiện diện của quân đội Mỹ ở thành phố Sasebo thuộc tỉnh Nagasaki sau Chiến tranh Thế giới thứ II. Có một căn cứ hải quân nằm ngay bên ngoài Sasebo, và các lính thủy đánh bộ đóng quân ở đó thỉnh thoảng đi vào thị trấn trong thời gian rảnh rỗi. Một số quán hamburger mọc lên quanh thị trấn để phục vụ cho các lính thủy đánh bộ, và “burger Sasebo” trở thành chiếc hamburger đầu tiên ở Nhật Bản—trước khi McDonald’s đầu tiên đến gần 20 năm. Kể từ đó, nhiều công ty thức ăn nhanh nước ngoài đã bám rễ ở Nhật Bản và còn có nhiều chuỗi cửa hàng burger Nhật Bản và các cửa hàng địa phương mở ra. 

Khác Biệt Khi Phục Vụ 

Một trong những khác biệt lớn nhất giữa hambagu và hambaga là cách chúng được phục vụ. Hambagu được ăn trên đĩa hoặc phục vụ nóng hổi trên chảo gang, phủ nước sốt. Ở Nhật Bản, hambagu thường được phục vụ với cơm hoặc bánh mì, cùng với một bên rau hấp hoặc nướng hoặc khoai tây nghiền. Hamburger, ngược lại, luôn được phục vụ kẹp trong bánh mì—thường là bánh mì trắng mềm, mặc dù các loại bánh mì thủ công như brioche và pretzel có thể được sử dụng, cũng như các loại bánh mì “thay thế” như bánh làm từ gạo—và được ăn bằng tay. Hamburger thường được phục vụ với khoai tây chiên hoặc vòng hành tây. 

Patty Hambagu vs. Patty Hambaga 

Cả hai loại patty hambagu và hambaga đều bắt đầu với thịt băm và một số loại chất kết dính như trứng sống. Patty hambagu kiểu Nhật thường được làm từ sự kết hợp của thịt bò và thịt heo, nhưng cũng có các loại khác như đậu phụ và thịt gà băm. Thịt được trộn với hành tây thái nhỏ đã xào và làm mát, để tăng thêm hương vị. Patty hambaga, ngược lại, phải được làm từ 100% thịt bò để đạt được “trạng thái hamburger”—ít nhất là ở Mỹ. Nhật Bản không nghiêm ngặt về điểm này và thường thay thế patty toàn thịt bò bằng các lựa chọn Nhật Bản hơn, như cutlet thịt heo katsu hoặc thậm chí sabamiso (cá thu nấu trong miso). 

Trang Trí Thành Công: Khác Biệt Về Gia Vị 

Hamburger kiểu Nhật, và hamburger nói chung, có thể được phục vụ với vô số loại gia vị và topping. Một số gia vị phổ biến nhất bao gồm ketchup, mù tạt, và mayonnaise, cũng như nước sốt barbecue hoặc nước sốt Thousand Island. Topping có thể bao gồm phô mai, xà lách, hành tây, cà chua, và dưa chua cho đến thịt xông khói, dứa, bơ, sợi hành tây chiên—hoặc bất kỳ topping nào có thể tưởng tượng. 

Trong khi đó, hambagu có thể được phục vụ với nhiều loại nước sốt kiểu gravy, từ nước sốt demi glace kiểu phương Tây đến nước sốt cà chua chunky và nước sốt rượu vang đỏ. Gia vị kiểu Nhật bao gồm oroshi daikon, làm từ củ cải trắng nghiền, có thể được nêm với nước tương hoặc nước sốt ponzu. Patty hambagu cũng có thể được phủ trứng chiên hoặc phô mai tan chảy. 

Ăn Hambaga và Hambagu Ở Đâu 

Cả hai loại bít tết hamburger kiểu Nhật đều phổ biến ở Nhật Bản. Hambaga thường có thể tìm thấy ở các nhà hàng thức ăn nhanh (cả chuỗi nước ngoài và chuỗi Nhật Bản), nhà hàng burger chuyên biệt, quán cà phê, và quán rượu. Hambagu phổ biến hơn, và có thể tìm thấy ở khắp nơi từ các gia đình Nhật Bản đến nhà hàng gia đình, bữa trưa học đường, nhà hàng bít tết, và các quán ăn yoshoku. 

Hãy Thử Cả Hai Loại Bít Tết Hamburger Kiểu Nhật! 

Nhật Bản không chỉ có những biến thể địa phương tuyệt vời của hamburger kiểu Mỹ, mà còn có những chiếc hambagu tuyệt ngon. Hãy chắc chắn thử cả hai khi bạn đến Nhật Bản lần tới. Itadakimasu!